De strijd tegen stikstofuitspoeling stimuleert de uienteelt tot slimme oplossingen. Op het perceel van Adriaan Boudeling in Swifterbant is Delphy in opdracht van het Waterschap Zuiderzeeland dit jaar gestart met een driejarige proef van druppelirrigatie en fertigatie in uien. Hierbij gebruikt Delphy het door henzelf ontwikkelde QMS Water-platform: een uitgebreid meetsysteem dat automatisch de optimale watergift bepaalt.
In de glastuinbouw en fruitteelt is druppelirrigatie en fertigatie al heel gewoon. Het idee is simpel: door water en nutriënten dichtbij de wortelzone toe te dienen, neemt het gewas deze optimaal op. Hierdoor is er een efficiënter gebruik en minder uitspoeling. Het wordt nog beter wanneer de toestand van de bodem, het gewas en de omgeving worden gemonitord, zodat je de watergift en bemesting nauwkeurig kunt afstemmen op de behoefte van de plant. In de akkerbouw zijn de ervaringen met druppelirrigatie en fertigatie nog beperkt. Bovendien is er nog geen onderzoek gedaan naar het effect op stikstofuitspoeling. Deze proef brengt daar mede verandering in.
Wat gebeurt er concreet?
De driejarige proef heeft als hoofddoel om te bepalen hoe en in welke mate stikstofuitspoeling bij de uienteelt op een economisch aantrekkelijke manier verminderd kan zijn. Hiertoe is een combinatie van druppelirrigatie en fertigatie (met twee stikstofniveaus) vergeleken met haspelberegening en volveldbemesting. Daarnaast wordt in deze proef het effect bepaald van druppelirrigatie en fertigatie op de groei, ontwikkeling en opbrengst van zaaiuien in vergelijking met haspelberegening. De proef is uitgevoerd bij rode uien van het ras Red Baron. Delphy vergelijkt vijf verschillende situaties die elk vier keer zijn herhaald, resulterend in twintig veldjes. De veldjes hebben ieder een oppervlak van honderdtachtig vierkante meter en zijn geward aangelegd.
De vijf situaties zijn als volgt: geen watervoorziening en volveldbemesting (1), beregening (met een sprinkler) en volveldbemesting (2), druppelirrigatie en volveldbemesting (3), fertigatie met volledige stikstofdosering (4) en fertigatie met verlaagde stikstofdosering (5). Deze laatste situatie is toegevoegd om te kijken of de uien dankzij een efficiëntere mest- en watergift met minder meststoffen toe kunnen.
Wat doet QMS water?
Extra interessant in deze proef is het gebruik van QMS Water, een digitaal systeem van Delphy dat sensor- en omgevingsdata omzet naar efficiënte teelthandelingen. Het programma gebruikt de waardes van bodemvochtsensoren om in combinatie met de gewasverdamping, gewasbehoefte en verwachte neerslag de optimale watergift te bepalen. QMS Water is gebruikt om zo nauwkeurig mogelijk elk van de veldjes aan te sturen qua irrigatie. Naast optimalisatie heeft dit systeem als doel om de watergift zoveel mogelijk te automatiseren.
Wat zijn de eerste resultaten?
Allereerst is duidelijk te zien dat de groei en ontwikkeling van de niet beregende uien mager is. Ten tijde van dit interview (eind juli) moet het uienbed dichtgegroeid zijn, maar dat is bij deze bedden bij lange na niet het geval. De veldjes met druppelirrigatie en fertigatie laten de meeste loofgroei zien, bij deze velden is het bed wel dichtgegroeid. Verder is te zien dat de uien die de volledige dosering stikstof krijgen, meer loof hebben ontwikkeld dat de bedden met verlaagde dosering.
Door opstartproblemen met de installatie is er pas in juni gestart met fertigatie, waardoor de potentie van deze techniek nog niet volledig benut is in deze proef. De aankomende twee jaren moeten hierover meer duidelijkheid geven.
De stikstofuitspoeling is gemeten door middel van pijlbuismonsters van het grondwater op ongeveer 180 centimeter diepte. Deze meting vindt vijf keer per jaar plaats. Daarnaast worden er drie keer per seizoen grondmonsters genomen op dertig, zestig en negentig centimeter diepte. De eerste testresultaten vanuit het laboratorium zijn net binnen maar waren ten tijde van dit artikel nog niet geanalyseerd. Daarnaast is de eindmeting, die plaatsvindt vlak voor de oogst wanneer alle stikstof is toegediend, het meest belangrijk voor een eerlijke vergelijking.
Een belangrijke vraag is natuurlijk ook of de kosten opwegen tegen de baten. Ook hiervoor is het nog te vroeg om er iets over te kunnen zeggen. De uitkomst zal afhangen van het verdere verloop van het seizoen en de opbrengst van de uien.
Dit is een artikel uit de Akkerbouwkrant. Wil je deze thuis ontvangen? Klik hier.
Tekst: Esther Sessink
Beeld: Delphy