Frans Vervaet B.V. in Biervliet staat al zestig jaar bekend als fabrikant van zelfrijdende bietenrooiers en mestinjecteurs. Wat veel mensen niet weten, is dat de nieuwste generaties machines van dit premiummerk uit Zeeuws-Vlaanderen allemaal voorzien zijn van Hella-verlichting. Volgens Jonathan Hoekman (afd. Verkoop bij Vervaet) een zeer bewuste keuze: “Verlichting ligt heel gevoelig, zeker bij de chauffeurs van de machine. Er wordt vaak gezegd: verlichting heb je nooit genoeg. En dat geldt voor zowel werk- als signalisatieverlichting. Als we zes Chinese lampen met een hele goede lichtopbrengst op de achterkant van onze machines zetten, krijgen we nog klachten. Zitten er zes Hella’s op, dan horen we niets, want het zijn Hella’s dus het zullen wel goeie zijn.”
Totaalpakket
Lichtopbrengst wordt veelal uitgedrukt in lumen, maar volgens Hoekman zijn de ‘kille cijfers’ op een gegeven moment niet meer bepalend: “Net als onze klanten kiezen wij bij onze leveranciers ook voor een stukje kwaliteit. Daarbij is de relatie met de vertegenwoordiger ook heel belangrijk. Onze ervaringen zijn wat betreft bij Hella uitstekend. Als je op een gegeven moment besluit om met signalisatieverlichting van Hella te gaan werken omdat die verlichting aan de normeringen voldoet, dan kan je beter ook de werkverlichting van Hella op je machines monteren. Lampen van een ander merk zijn misschien goedkoper, maar als je het totaalpakket door Hella laat leveren, dan pak je ook gelijk een inkoopvoordeel. Hierdoor wordt het prijsverschil tussen een premiummerk en andere merken ook direct een stuk kleiner.”
Transportverlichting
Transportverlichting wordt met de grotere afstanden tussen de diverse landbouwbedrijven en het rijden in het donker op de openbare weg steeds belangrijker. “Alles draait om zien en gezien worden. Vooral gezien worden is bij transportverlichting van belang, want we praten over machines van vijftien meter lang, drie meter breed en vier meter hoog. Dan is het van groot belang dat mensen ook in het donker goed kunnen zien hoe groot je bent. Daarnaast zien we ook een duidelijke opkomst van dag-rijverlichting.”
Werkverlichting
Voor werkverlichting gelden weer hele andere verlichtingseisen: “Op het land mag het heel wijd zijn: hoe wijder, hoe prettiger. Dan kom je weer uit bij lichtopbrengst. Door de snelle ontwikkelingen van led dat daar echt stappen in gemaakt zijn. Op alle Vervaet-machines willen we alleen maar lampen waarvan we zeker weten dat ze de juiste opbrengst hebben en bovendien kwalitatief goed zijn. En dan kom je toch weer bij Hella uit.” Hoekman licht dat toe aan de hand van een simpel voorbeeld: “Als je achteruitrijdt, gaan er een paar extra lampen aan. We hebben een tijdje gewerkt met lampen die steeds aan en uitgaan. Dan moet de kwaliteit wel heel goed zijn, anders is hij zo stuk. Daarom hebben we ook op die plek bewust gekozen voor Hella.”
Signaleringsverlichting
Als we het hebben over signaleringsverlichting, dan gaat het over breedte- en lengteverlichting en zwaailampen. Hoekman: “Op het moment dat we die in led uitvoeren, dan zijn die ook van Hella. In Nederland merken we niet dat er streng op signaleringsverlichting gecontroleerd wordt. De handhaving is erg slecht op dat gebied. De meeste agenten zijn niet eens op de hoogte van de regels voor verlichting. Vanuit de loonwerker komt wel steeds het gevoel van eigen verantwoordelijkheid, kijk maar naar de tractorbumper bijvoorbeeld. De slechte handhaving in ons land is wel een nadeel. Het feit dat het niet gehandhaafd wordt, maakt mensen lui. En dat maakt de fabrikant ook lui. Als het misgaat en het wordt een juridisch iets, dan staat de loonwerker niet zo sterk. Dan gaat het namelijk wél om een stukje handhaving, zeker als het gaat om veiligheid.”
Kapitaalintensiever
Was verlichting tot voor kort wellicht nog een ondergeschoven kindje, inmiddels is het onontbeerlijk geworden: “Boeren worden steeds veeleisender. De agrarische bedrijven worden steeds grootschaliger en gaan steeds meer vragen van de loonwerker. De machines waarmee de boer werkt worden ingewikkelder en kapitaalintensiever. En als ze kapitaalintensiever worden zal je moeten zorgen dat je er meer uren op kan gaan zitten. Als het acht uur licht is, dan moet je ook nachts gaan rijden om je uren uit te breiden, dus dan komt het op je verlichting aan. Als je dat afzet tegen machines uit de jaren ’90 met een paar hallogeenlampjes erop, dan merk je dat het in die jaren misschien wel minder van belang was. De investeringen waren toen lager en het personeel goedkoper. Niet dat vroeger alles beter was, maar het was wel makkelijker geld verdienen. De investeringen worden steeds hoger, dus er moet gewoon ‘nachts gereden worden.”
Qua regelgeving is er over verlichting weinig vastgelegd in Nederland, dit in tegenstelling tot onze buurlanden waar ook betere handhaving is. Hoekman: “Vervaet probeert altijd het nadeel van de twijfel te voorkomen: dat betekent breedteverlichting, maar ook lengteverlichting. Hoogte is minder belangrijk in het verkeer, maar ook dat moet goed zijn. Maar je wil zelf ook goed kunnen zien. Dat betekent dat je licht moet hebben dat naar voren schijnt. Doordat we actief zijn in landen met veel regelgeving (bijvoorbeeld Duitsland) merk je dat bepaalde dingen erg veilig zijn. Zoals lengteverlichting dat in Duitsland om de zoveel meter verplicht is. Dan zie je gewoon dat het nut heeft en dan voeren we dat ook in Nederland in, terwijl het vanuit de wetgeving niet eens nodig is.”
Premiumwaarde
Hoekman heeft weliswaar niet rechtstreeks contact met Hella, maar wel met de eindgebruikers. “Ik was wel betrokken bij de overgang van Hallogeen naar Xenon en later van Xenon naar led. Led is inmiddels toch wel echt de standaard geworden. In het begin – toen led nog nieuw en duur was – hebben we ook wel wat andere merken geprobeerd, maar we komen eigenlijk altijd weer bij Hella uit.” En dat komt vooral voort uit praktijktesten: “De praktijk is de beste test natuurlijk, maar ook hier op de fabriek is het verschil goed zichtbaar. Als je een machine met Nordic en een machine met Hella naast elkaar zet, dan zie je direct verschil. De kleur van het licht in combinatie met de lichtbundel geeft een bepaald gevoel. Dat gevoel heeft een bepaalde waarde, dat wij premiumwaarde noemen. Hella is net als Vervaet een premiummerk. Daarmee voorkom je direct al dat je het nadeel van de twijfel krijgt. Ik zeg niet dat Hella-lampen per definitie alle verlichtingsproblemen oplost, maar als je naar het verlichtingspatroon van de machine kijkt dan steekt de Hella-verlichting er altijd met kop en schouders bovenuit.”