Tekst en beeld: Jan Ebinger
Medio april presenteerde Fedagrim, de Belgische Federatie van de Toeleveranciers voor de Landbouw en onder meer organisator van Agribex, traditiegetrouw zijn jaarlijks Economisch Dossier. Coördinator federatiewerking Gert Van Thillo lichtte de trends in de sector en de verkoopcijfers van 2019 toe.
De verkoopcijfers zijn representatief voor de Belgische markt en worden ter beschikking gesteld door de 144 Fedagrim-leden. Het cijfermateriaal illustreert de trend naar schaalvergroting. Het aantal verkochte machines daalt, maar door de hoogte van de investering in nieuw materieel blijft de omzet nagenoeg vergelijkbaar met 2018. Vooral de cijfers in de melkveehouderij bevestigen de schaalvergroting met de installatie van steeds grotere melkkoeltanks en meer robot-melkinstallaties. Spectaculair is de toename van het aantal geïnstalleerde melkrobots. Er werden 260 robots in gebruik genomen bij 138 bedrijven, hetgeen bijna een verdubbeling betekent tegenover de voorgaande jaren (138 in 2018).
Corona dempt verwachtingen
Een deel van de voorstelling werd besteed aan de economische impact van de coronacrisis op de sector. “Fedagrim bekijkt dit met argusogen en we merken telkens dat bij een crisis er een economisch patriotisme opdoemt en dat ieder land zijn eigen voorraden gaat beheren”, stelt Fedagrim. “Een aantal sectoren zoals de zuivelsector en de aardappelteelt zijn zwaar getroffen, wat uiteraard een effect zal hebben op de investeringen op korte termijn. Je kan de aankoop van een nieuwe machine wel enkele jaren uitstellen, maar op een bepaald ogenblik moet je toch investeren in een nieuwe en dat biedt dan weer perspectief voor onze leden!”
Fedagrim-voorzitter Johan Colpaert en CEO van de Altez Group bevestigt dat het bijzondere tijden zijn. “Onze productie en werven hebben twee weken stil gelegen en de toeleveringsbedrijven leveren ook maar bij mondjesmaat, zodat we nog niet volledig operationeel zijn. Hij verwacht ook annulaties. Een ander probleem dat zich stelt, is dat de vergunningsaanvraag voor nieuwe projecten verlengd is. Hierdoor vreest hij dat er een vacuüm zal ontstaan in de bouwactiviteiten in de landbouw.”
Tim Aerts van de firma Aerts Rapide zegt dat voor zijn bedrijf in het voorjaar de meeste verkopen zijn afgesloten en dat de bestelde werktuigen tijdig zijn afgeleverd. “Maar demo’s en andere initiatieven liggen in de koelkast. Ik ben heel benieuwd, wat het najaar gaat geven. Veel zal afhangen van de aardappel- en zuivelsector”, aldus Tim Aerts.
Op dezelfde lijn zit Elie Verhaeghe van Grimme. “Onze verkoop situeert zich vooral in de winter en omdat Grimme weinig met onderaannemers werkt is de productie kunnen doorgaan. Qua orders was het goed, maar gaat er nog vraag zijn naar tweedehandsmachines? Het zal afwachten zijn wat de zomer doet, want een droge zomer: dure aardappelen”, verklaart Elie Verhaeghe.
Joost Merckx van Merckx Machines en spreekbuis van de Belgische dealers ziet de druk op de dealers toenemen omdat de crisis komt in één van de drukste perioden van het jaar. “Qua social distancing hebben de dealers zich erg inventief opgesteld, maar een aantal machines die verkocht zijn, konden niet worden geproduceerd of getransporteerd. Hij vreest zelfs dat een aantal dit jaar niet meer zullen worden geleverd. Bovendien ligt de verkoop van tweedehandsmateriaal op een zeer laag pitje onder andere door het onzekere investeringsklimaat en ook in het kader van de niet essentiële verplaatsing”, zegt Joost Merckx. “Een nieuw pijnpunt dat nu meespeelt is dat veel dealers hebben gekozen voor diversificatie, waardoor openbare besturen belangrijke klanten zijn geworden. Alleen kunnen deze dossiers niet worden afgewerkt omdat de officiële keuring ervan niet kan doorgaan. Probleem is dat de dealers deze meestal toch dure combinaties al betaald hebben, maar voorlopig moeten wachten op hun geld. Velen van hen verkopen ook tuinmateriaal en daardoor zijn zij dubbel getroffen door de coronacrisis.”
Tractoren
“Aanvankelijk leek het erop dat 2019 een minder goed jaar zou worden, maar de laatste vier maanden is de markt aangetrokken”, vertelt Gert Van Thillo, “Het Agribex-effect heeft zeker meegespeeld, maar de verhoogde intrestaftrek die tot eind 2019 mogelijk was, heeft een aantal verkopen versneld.”
Volgens de statistieken van de Fedagrim-leden werden er in België vorig jaar 2.053 nieuwe trekkers ingeschreven, een lichte daling ten opzichte van 2018 toen er nog 2.128 werden verkocht. Deze cijfers verschillen met die van de overheid, omdat sommige jonge tweedehandstractors als nieuw worden ingeschreven. De 50 – 120 pk klasse is goed voor 563 exemplaren of 27 %. De 120 – 180 pk klasse is met 743 stuks of 36 % het meest populair en bevestigt het streven naar uitbreiding en vergroting, maar de cijfers van de 180 – 250 pk klasse illustreren dit met 578 stuks of 28 % nog beter en 169 trekkers van meer dan 250 pk bevestigen nogmaals de trend naar schaalvergroting.
Compacttrekkers
De markt van compacttrekkers van onder de 50 pk was goed voor 743 verkochte exemplaren. De top drie: Kubota, Iseki en Solis zijn goed voor 47 % van de markt. Opvallend is het aantal nieuwe merken in deze pk-klasse die zich opstellen als prijsbrekers voor minder professioneel gebruik en zich richten op de particuliere markt.
Topjaar voor verreikers
De verkoop van telescoopladers was in 2018 met 702 eenheden al erg verbeterd ten opzichte van de mindere jaren 2016 (587 stuks) en 2017 (553 stuks). In 2019 was de markt zeer goed met 851 exemplaren, een stijging van 149 eenheden.
Verreikers met een reikwijdte van 5,5 tot 6,5 meter zijn populair en domineren met 369 stuks of 43 % de markt. De 6,5 tot 7 meter modellen liggen met 327 stuks ook goed in de markt en zijn goed voor 38 % van de totale verkopen. Gert Van Thillo gaf ook aan dat de markt van verreikers gekenmerkt wordt door meer verkleuring omdat er steeds meer spelers actief zijn op de Belgische markt.
Veldhakselaars en maaidorsers
De markt van zelfrijdende veldhakselaars blijft met 43 stuks vrij stabiel ten opzichte van 2018 toen er nog 46 stuks werden verkocht. Dit is nog altijd beter vergeleken met 2017 toen er 35 eenheden werden verkocht.
Net zoals in 2018 blijft de markt voor maaidorsers moeizaam.
In 2018 kende de verkoop van maaidorsers een absoluut dieptepunt met 37 stuks. In 2019 trok de markt wat aan tot 42 exemplaren. Ten opzichte van 2015 is de markt gedaald met bijna 40 % toen er nog 73 stuks werden verkocht.
Ploegen
In 2019 werden 272 ploegen verkocht, een stijging van 30 stuks ten opzichte van 2018. Geen slecht resultaat gezien de trend naar minimale bodembewerking en niet kerende grondbewerking. De meest populaire ploegen zijn de 5- en 6-scharige ploegen met 188 exemplaren.
Zaaimachines
In totaal een mooi resultaat met 261 eenheden, tegenover 231 in 2018. Vooral de rijenzaaimachines deden het met 198 stuks goed. Opvallend is hier het aandeel pneumatische rijenzaaimachines met 84 eenheden. De verkoop van precisiezaaimachines liep iets terug tot 63 stuks, maar wordt dan weer gecompenseerd omdat er meer 12-rijige en ook duurdere combinaties worden verkocht met sectieafsluiting en elektrische aandrijving.
Groot pakkenpersen
Groot pakkenpersen hebben niet alleen een grote capaciteit en zijn als het ware voorbeelden van schaalvergroting. In 2019 werden er 88 groot pakkenpersen verkocht, tegenover 75 in 2018.
Ronde balenpersen en wikkelaars
Deze markt daalde lichtjes tot 120 stuks. Er werden respectievelijk 28 wikkelaars, 28 perswikkelcombinaties en 64 ronde balenpersen verkocht.
Kleine pakkenpers
Werden er in 2017 en 2018 respectievelijk 14 en 9 kleine traditionele persen verkocht dan werd 2019 een bijzonder jaar met 21 exemplaren.
Schudders
Met 419 stuks steeg het aantal schudders met 52 exemplaren tegenover 2018. De werkbreedte van de schudders blijft toenemen, 353 stuks hadden een werkbreedte van meer dan 5,4 meter.
Harken
Er werden 503 harken verkocht in 2019, ten opzichte van 2018 een stijging met meer dan 20 %. De harken met twee rotors met middenafleg zijn met 181 exemplaren het populairst.
Opraapwagens
In 2018 maakte de opraapwagen zijn comeback met 53 stuks wat toen een verdubbeling was ten opzichte van 2017. In 2019 stabiliseerde de markt tot 34 stuks, wat nog altijd beter is dan de verkoop in 2015 met 30 eenheden.